Kur'an'da yer alan; akla, aklı kullanmaya, fehmetmeye, anlamaya, araştırmaya, düşünmeye, tefekkür etmeye, tezekkür etmeye, tedebbür etmeye dair ayetler, insanın her daim kendisi, çevresi ve evrende olup bitenlerle ilgilenmesi, Allah'ın evrene koyduğu yasaları keşfetmek için var gücüyle çalışması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle yapay zeka da ifrat ve tefrite düşmeden objektif irdeleyerek hak hukuk ve ahlaki ve insani değerler ön planda tutularak düşünmek gerekir. Son zamanlarda yapay üretilen etten tutunda birçok gıda, içecek ve giyeceklerde kendini göstermektedir. Bu gidişle, ruhsuz vicdansız, merhametsiz yapay üretilen robot gibi dünyaya at gözlüğü ile bakan yığınların olduğunu müşahede etmek ne acı. Öyle ya, soykırımcı zalim ve katillere neredeyse barış ödülü verileceği konuşulan dünyada her şeyin yapay argümanlarla hızla ilerlediği zamanda insanlığı beklemek bir hayal olmaktadır.
Değerli okur kardeşlerim! Şimdi yazımın özüne dönmek gerekirse Yapay Zeka; insan zekâsını taklit eden ve öğrenme, akıl yürütme, problem çözme, karar verme gibi bilişsel işlevleri yerine getirebilen bilgisayar sistemleri veya yazılımlarını ifade eder. Yapay zeka, insan benzeri düşünme yetilerini bilgisayar sistemlerine kazandırmayı amaçlayan bir teknolojidir. Yapay zeka, makinelerin insan gibi düşünmesini, öğrenmesini, karar vermesini ve sorunlara çözüm üretmesini sağlayan bir bilim ve mühendislik alanıdır. Bu sistemler, genellikle büyük veri setlerini analiz ederek, geçmiş deneyimlerden öğrenip, gelecekte daha doğru kararlar vermesini sağlayabilir. Yapay zeka, makine öğrenmesi, derin öğrenme, doğal dil işleme, görüntü tanıma ve robotik gibi alt alanları kapsar.Bazı yapay zeka örnekleri; Grok, Gemini, chat, gpt, Siri, Alexa gibi dijital asistanlar. Otonom (sürücüsüz) araçlar.,Yüz tanıma sistemleri. Sosyal medyada içerik önerileri. E-ticaret sitelerindeki kişiye özel ürün önerileri gibi oluşumlardır.
Yapay zekâdaki bilgileri doğrudan "bir kişi" yüklemez, ancak bu bilgi birkaç aşamalı bir süreçle insanlar tarafından dolaylı olarak sağlanıyor. Şöyle ki: Yapay zekâya, bilgileri kim yükler? Veri Sağlayıcılar, yani sonuçta İnsanlar veya Kurumlar yükler)Yapay zekâ, veri ile beslenerek öğrenir. Bu veriler genellikle; Kitaplar web siteleri, Bilimsel makaleler, Gazeteler, Görseller, videolar, ses kayıtları gibi çok çeşitli kaynaklardan toplanır. Bu içerikleri yazan, çeken, üreten insanlar yapay zekânın bilgi kaynağı olur. Yapay Zekâ Geliştiricileri (Mühendisler ve Bilim İnsanları)Yapay zekâ sistemlerini geliştiren yazılımcılar, mühendisler ve araştırmacılar: Hangi verilerin kullanılacağını seçer. Bu verileri temizler ve düzenler. Yapay zekânın öğrenme kurallarını belirler. Bu kişiler aslında yapay zekânın "öğretmenleri" gibidir. Yapay zekâya bilgi doğrudan yüklenmez, o verilerden öğrenerek kendi kurallarını geliştirir. Bu sürece "makine öğrenmesi" denir. Örneğin: Binlerce meyve resmi gösterilerek, elma ile armutu ayırt etmeyi kendi öğrenir. Bazı yapay zekâ sistemleri, kullanıcıların soruları ve tepkileri üzerinden de kendini geliştirir. Bu, sürekli öğrenme ya da etkileşimli öğrenme olarak adlandırılır. İnsanlar üretir (yazar, çizer, konuşur Mühendisler düzenler ve sistemlere entegre eder. Yapay zekâ bu verilerden öğrenir. Yani, yapay zekâ kendi başına bilgi oluşturmaz, sadece mevcut insan bilgisini işler, öğrenir ve kullanır. Yani internet ortamına yüklenen bilgileri toplar ve analiz ederek ortama sunar.
Yapay zekâ, günümüzde hızla gelişen ve birçok alanda etkisini gösteren bir teknolojidir. Fayda ve zararları hem bireysel hem de toplumsal düzeyde önemli sonuçlar doğurabilir. İşte yapay zekânın başlıca faydaları ve zararları şunlardır. Yapay Zekânın Faydaları. İş süreçlerini otomatikleştirir. İnsanların saatler sürecek işleri saniyeler içinde yapılabilir. Özellikle üretim, finans, lojistik ve yazılım alanlarında zaman ve maliyet tasarrufu sağlar. Hastalıkların erken teşhisi (örneğin: kanser taramaları, görüntüleme analizleri).Cerrahi robotlar sayesinde hassas operasyonlar. Hasta takibi ve ilaç yönetiminde yardımcı sistemler. Eğitimde bireysel öğrenme yolları sunabilir. Tehlikeli Görevlerde Madencilik, uzay araştırmaları, nükleer enerji santralleri gibi riskli ortamlarda insan yerine geçebilir Arama-kurtarma robotları, felaket durumlarında yardımcı olabilir. Büyük veri kümelerini analiz ederek anlamlı sonuçlar çıkarır. Finansal piyasalarda tahmin, pazarlama stratejileri, hava durumu öngörüleri vb.
Yapay Zekânın Zararları ve Riskleri ise; Otomasyon nedeniyle bazı meslek grupları yok olabilir. Özellikle düşük vasıflı işlerde çalışanlar risk altında. Gelir eşitsizliği artabilir. Kişisel verilerin toplanması ve kötüye kullanılması riski. Yapay zeka destekli gözetim sistemleri, mahremiyeti tehdit edebilir. Siber saldırılar daha karmaşık hale gelebilir. Yapay Zekâya Aşırı Bağımlılığı artabilir. İnsanlar karar verme yetilerini kaybedebilir Özellikle çocuklarda ve gençlerde zihinsel tembelliğe yol açabilir. Yapay zekâ sistemleri, eğitildikleri verilerdeki önyargıları öğrenebilir Irk, cinsiyet, yaş gibi konularda adaletsiz kararlar verebilir. Yapay zekanın verdiği bir karardan kim sorumlu olacağı karmaşası oluşur. Otonom araçlar kaza yaptığı zaman kimin suçlu olduğu gibi sorular muallakta kalabilir. Yapay zeka ile artan teknolojik savaşlar da insanlığın hayrına olmadığı açıktır. Bu nedenle yapay zekaya balıklama atlamadan tedbirli ve düşünerek kullanmak gerekir. Bu gidişat insanlık için hiç hayra alamet olmadığı aşikardır. Akibet hayrola.
Selam ve Dua ile Kalın…
YORUMLAR