Kurban ibadeti insanoğlunun yeryüzüne ilk gönderilen ve aynı zamanda ilk peygamber olan Hz. Âdem ve eşi Hz. Havva’nın oğulları Habil ile Kabil’in yaptığı kurbanla başlar. Kur’an’ı Kerim de Allah (c.c); “Onlara Adem’in iki oğlunun haberini gerçeğe uygun olarak anlat: Hani ikisi de birer kurban sunmuşlar, birininki kabul edilmiş, diğerininki kabul edilmemişti. Kurbanı Kabul edilmeyen diğerine ‘And olsun seni öldüreceğim!’ dedi. O da dedi ki: ‘Allah ancak takva sahiplerinden kabul eder.”(Maide suresi 27.ayet) Dolayısı ile Kurban ibadeti, özellikle Hz. İbrahim (a.s.) zamanında perçinlenir. Kuran-ı Kerim’de Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’i Allah’a adaması ve onun yerine bir koçun kurban edilmesi olayı, kurban ibadetinin inananların yapması gereken bir ibâdet hâline gelmiştir. (Saffat Suresi 102–107).Bu olay, Allah’a teslimiyetin, Allah’a yakınlaşmanın ve saygının sembolü olarak her yıl Kurban Bayramı'nda Müslümanlardan maddi durumu iyi olanlar uygularlar. İslam’dan önce de bazı milletlerde kurban uygulamaları vardı, ama İslam bu uygulamayı tebliğ ve ibadet bilinciyle düzenlemiş daha da kuvvetlendirmiştir.
İslam dininde genel hatlarıyla kurban çeşitlerinden bahsedelim. a) Udhiyye diye de bilinen Kurban Bayramında kesilen Kurban: Kurban, maddi durumu iyi olan Müslümanların bayramda kestikleri kurban.(Hanefi mezhebine göre vacip diğer mezheplerde Sünnet-i Müekkede sayılır).b) Adak kurbanı: Kişinin bir dileği veya bir işinin olması halinde vadetmek, dileğinin Olması hâline de Allah rızası için kestiği kurban.(Bu kurban sadece ihtiyaç sahiplerine dağıtılır, sahibi yiyemez.)kendi veya yakını yerse maddi karşılığını yoksullara vermesi gerekir. c) Akika Kurbanı: yeni doğan çocuk veya çocuklar için kesilen kurban. Allah’a şükür olarak kesilir. Sünnettir; çocuğun doğumunun yedinci günü tercih edilir. imkanı yoksa imkanı olduğu zamanda kesilebilir. d)Şükür Kurbanı: İnsanın başına gelen bir olay veya verilen nimetlerden dolayı Allah’a şükür amacıyla kesilen kurban.e) Hedy Kurbanı:Hac ibadeti sırasında hac bölgesinde kesilen kurban. Allah Resulü (s.a.v) Veda Haccında yüz deve kurban etmiştir. 63 adetini bizzat kendisi yaşadığı her yıl için bir kurban kesmiştir. Geri Kalan 37 adetini ise Hz Aliye kestirmiştir. Kesilen bu kurbanların etlerini rivayetlere göre 120 bin sahâbeye ikram etmiştir. Ayrıca eşleri için de sığır kurban ettiği rivayet edilmiştir. Adak Kurbanı hariç diğer kurbanların hepsinden kendisi dahil yakınları da yiyebilir. Deve sığır ve mandayı yedi kişiye kadar yani 7 hisse kesilebilir. Koyun ve keçi sadece bir kişi yani bir hisse ile kesebilir. Bir hisseye İki kişi ortak olamaz. Hisseye girenler et niyeti olması hariç bu sayılan Tüm kurbanlarla hisseye girebilir. Et niyetiyle girerse hepsinin Kurbanı geçersiz sayılır. Kesilecek Kurbanın Sağlık Şartları açısından şunlara dikkat edilmelidir. Sağlıklı, aynı zamanda uzuvları tam ve gösterişli olmalıdır. Cimrilik yapıp ucuz olsun diye zayıf ve çelimsiz hayvan seçilmemelidir. Kör, topal, aşırı zayıf, deli, kulağı/kuyruğu kesik, memesi kurumuş hayvanlar kurban edilmez. Enfeksiyon, açık yara, bulaşıcı hastalık gibi rahatsızlıkları olmamalı. Veteriner hekim onayı veya belgelerine dikkat edilmelidir. Deve 5,sığır ve manda 2 yıl, koyun ve keçi 1 yaşını doldurmuş olması gerekir. Ancak koyun ve keçinin 6 ayını doldurmuş Ancak bir yaşını doldurmuş kadar güçlü ve heybetli görünüyorsa onlarda kurban edilebilir.
Kurbanı keserken dikkat edilmeli, dini kurallara uyulmalı, Ayrıca hijyenik kurallara çok dikkat edilmelidir. Kurban Bayramı'nın ilk 3 günü kesilebilir.(Hanefi mezhebine göre 3.günde, Şafi mezhebine göre 4. günde kesilebilir.).Kurban keserken Allah rızası için niyet edilmelidir. Kesim yapan kişinin Müslüman ya da ehli kitap olması gerekir. Keserken Besmele ile birlikte: "Bismillahi Allahu Ekber" denmeli, abdestli olmaya gayret etmelidir. Kurban keserken okunacak duayı bilenler okumalıdır. Kurbanı keseceklerin bizzat bulunması veya vekilinin bulunması ve isimlerinin söylenmesi gerekir. Hayvanın nefes ve yemek borusu ile şah damarı mutlaka kesilmelidir. Hayvana acı çektirilmemelidir. Kesim işlemi hızlı yapılmalıdır. kesimden Sonra 2 rekat şükür namazı kılınmalıdır. Allah Temizdir, Temiz Olanı Sever. Müslümanda temiz olur. Bu nedenle yol kenarlarında veya uygunsuz yerlerde değil. Kesim yerlerinde veya Şartları uygun yerlerde kesilmelidir. Kesilen Kurbanın yenmeyen sakatatları, donmuş kanı veya diğer atılması gereken kalıntıları çöplere atılmamalıdır. Uygun yerlerde toprağı derince kazıp gömülmelidir .Bir yıl boyunca et yiyip yiyip sonrada yılda bir defa olsun et görecek yoksulların faydalandığı. Kurbana, hayvan katliamı diyen yarım akıllıları güldürmemek gerekir. Oldukça temiz olunmalıdır. Kesen kişiye ücreti olarak kurban etinden veya derisi gibi parçalardan verilmemelidir. Ayrıca ücreti verilmelidir. Derisi veya sakatatları satılmamalı, güvenilen yerlere veya hayır kurumlarına verilmelidir. Hayvanın yenmeyen sakatatları şunlardır. Kanı, ödü, bezeleri, idrar torbaları, cinsel organları ve husyeleri(yumurtaları) nı sahih rivayete göre Hz. Peygamber Muhammed Mustafa (s.a.v) yenen hayvanların kesilmesi halinde bu organların yenilmemesini tavsiye etmiştir. İmkanı olmadığı halde borca, haram olan faize, krediye bulaşarak kurban kesmemelidir. kesmemesi bundan daha hayırlı olur. Ancak imkanı iyi fakat kurban zamanında elde avuçta yoksa, sonra İmkan olacaksa bu durumda borç alıp kesmelidir. Şu da unutulmamalıdır; Lüzumsuz ve gereksiz bir çok harcama yapıp, kurban geldiğinde param yok haline de sarılmamak gerekir. Allah’ın verdiği tüm nimetlere, sağlığa ailesine bir şükür niyeti olduğundan kaçamak yapmadan kesilmelidir. Yakın çevresinde veya bildiği bir insanın çok ihtiyacı olduğunu düşünerek parasını ona vermesi kurban yerine geçmez. Ancak yaptığı kıymetli bir hayır olur. Bu vicdanları bırakılmıştır. İmkanı varsa Kurbanı da kesmesi gerekir. Kurbanı yurt içi veya yurt dışında vekalet yoluyla gönderilebilir. Hisse sahipleri aile içinde olsa kardeşlerde olsa mutlaka her hisse kilo ile tartılmalı, her organı kaç hisse ise ona bölünmelidir. Hisse sahibi kendi arzusu ile ben şu parçaları istemiyorum derse o zaman caiz olmaktadır. Yapılan masraflar ortak harcanmalı kalp ve gönül kırgınlığı yaşatılmamalıdır.
Kurban samimiyet içerisinde, Allah rızası niyetiyle et hesaplaması yapılmadan kesilmelidir. Kurban, sadece marketlerin senin hissen bu denilerek Kurban eti almak caiz değildir bunu da iyi ilmek gerekir. Bu kurbanın da sulandırılması anlamında düşünmemiz gerekir.
Samimi ihlaslı bir kurban keserek takvaya ulaşmak dileği ve Temennisi ile şimdiden kurban bayramınızı kutlar, Mazlumların ve çocukların güldüğü, zalimlerin yerin dibine battığı günlere ulaşmayı yüce Allahtan niyaz ediyorum. Selam ve dua ile kalınız…
YORUMLAR