Yediğimiz Besinlerin Ağız Sağlığına Etkileri

Toprağın bereketi soframıza taşınırken, yediğimiz her lokma ağızda küçük bir kimya laboratuvarına dönüşür. Ağız; dişler, diş etleri, tükürük ve faydalı zararlı milyarlarca bakterinin (ağız mikrobiyotası) bir arada yaşadığı bir ekosistemdir. Bu ekosistemin dengesi; yediğimiz gıdanın türü, dokusu, şeker ve asit içeriği, tüketim sıklığı ve su/tükürük miktarı ile şekillenir.

Çürük; yalnızca “çok şeker yedim” meselesi değildir. Sıklık, yapışkanlık ve asit üçlüsü kritik rol oynar. Her şekerli/asitli ara öğün, ağızdaki asit miktarını artırıp dişin koruyucu yapısı olan mineyi yumuşatır. Tükürük ise bu asit etkisini azaltıp yeniden mineralizasyon yani dişin onarılmasını sağlar. Bu nedenle aynı miktar şekeri tek seferde, ana öğünle almak; gün boyu sık sık atıştırmaktan çok daha az zararlıdır.

Besin gruplarına göre etkisine bakacak olursak:
Süt Ürünleri (Süt, yoğurt, ayran, peynir, kefir)
Artıları: Kalsiyum ve fosforla mineyi güçlendirir, peynir tükürüğü artırır ve pH’ı dengeler.
Pratik ipucu: Yemekten sonra bir lokma peynir, asit atağını kırmada etkilidir. Şekersiz ayran/kefir iyi bir içecek alternatifidir.
Lifli Sebze ve Meyveler (Elma, havuç, kereviz, salatalık)
Artıları: Mekanik temizlik sağlar, çiğneme tükürüğü artırır.
Pratik ipucu: Asitli meyveden sonra ağızı suyla çalkalayın, fırçalamak için 30 dakika bekleyin.
Şekerli ve Yapışkan Gıdalar (Pekmez, bal, pestil, cevizli sucuk, lokum, hurma)
Etkisi: Yapışkan yapı diş yüzeyinde daha uzun kalır; bakteriler için uzun soluklu yakıt sağlar.
Pratik ipucu: Bu gıdaları ana öğünle birlikte ve su eşliğinde tüketin; ardından peynir veya şekersiz sakız tercih edin.
İçecekler
Su içmek dişler açısından faydalıdır. Ayrıca şekersiz içilen çay da flor açısından zengin olduğu için dişlere faydalıdır. Genel olarak içeceklerde şeker kullanmamak daha yararlı olacaktır.

Tarlada/Bağda/Çiftlikte Pratik Diş Bakım Rutini Nasıl Olabilir

Yanınızda su taşıyın; her molada birkaç yudum.

Termosta şekersiz çay veya ayran iyi eşlikçilerdir.

Ara öğün kiti: Bir elma + bir avuç ceviz/fındık ya da küçük bir peynir parçası.

Kuru meyve/pekmez tüketilecekse yemekle ve ardından su/peynir.

Asitli gıda sonrası hemen fırçalamayın; 30 dk sonra yumuşak fırça + florürlü macun.